Inflacja w Polsce w 2024 roku pokazuje wyraźną tendencję spadkową, jednak z drobnymi wachaniami miesięcznymi. Przewidywania wskazują na kontynuację tego trendu w nadchodzących miesiącach, chociaż zmieniające się warunki ekonomiczne mogą wprowadzać pewne zmiany w tym scenariuszu. Warto przyjrzeć się szczegółowo, jak cyfrowe modele prognozują inflację w Polsce na nadchodzące miesiące i jakie czynniki mogą wpłynąć na wyniki tych prognoz.
Zanim przejdziemy do szczegółowej analizy prognoz na 3, 6 i 12 miesięcy, warto podkreślić, że sztuczna inteligencja i metody statystyczne, takie jak regresja liniowa czy modele szeregów czasowych, pozwalają na dokładniejsze przewidywanie trendów inflacyjnych. Jednocześnie, jak już zauważyliśmy w poprzednich odcinkach, nie można zapominać o zmienności, która jest inherentną cechą rynku. Jednak cyfrowe prognozy są coraz bardziej precyzyjne, dzięki możliwościom analizy ogromnych ilości danych.
1. Analiza trendu inflacji w 2024 roku – krótko- i długoterminowe zmiany
W pierwszej połowie 2024 roku inflacja w Polsce wykazuje stopniowy spadek. Choć ogólny trend jest spadkowy, wciąż obserwujemy wahania, które wynikają z sezonowych wzrostów cen, a także reakcji gospodarki na zmiany globalne i krajowe. Największy wpływ na te zmiany mają:
Zmiany cen surowców: w szczególności cena ropy naftowej, gazu, a także metali i innych surowców, które mają wpływ na koszty produkcji i transportu.
Polityka monetarna: decyzje Narodowego Banku Polskiego, w tym zmiany stóp procentowych, które wpływają na dostępność kredytów i poziom konsumpcji.
Czynniki globalne: zmiany w handlu międzynarodowym, problemy w łańcuchach dostaw, a także wydarzenia polityczne (np. wojny, kryzysy gospodarcze), które mogą mieć znaczący wpływ na poziom inflacji.
Dzięki tym zmiennym, prognozy opierają się nie tylko na obserwowanych trendach inflacyjnych, ale także na analizie długoterminowej i uwzględnieniu możliwych scenariuszy związanych z powyższymi czynnikami.
2. Regresja liniowa – oszacowanie spadku inflacji
Na podstawie danych z pierwszej połowy 2024 roku (styczeń–wrzesień), możemy założyć, że średni miesięczny spadek inflacji wynosi około 0,1–0,2%. W tym przypadku zastosowanie regresji liniowej pozwala na prognozowanie przyszłych wartości inflacji, biorąc pod uwagę dotychczasowy trend.
Oczywiście, regresja liniowa jest tylko jednym z narzędzi i opiera się na założeniu, że dotychczasowy trend będzie się utrzymywał. Niemniej, jest to jedno z najprostszych narzędzi do oceny ogólnych tendencji w danych.
3. Modele szeregów czasowych – prognozy ARIMA i SARIMA
Aby uwzględnić bardziej złożoną zależność czasową (sezonowość, cykle gospodarcze), warto przyjrzeć się modelom takim jak ARIMA (AutoRegressive Integrated Moving Average) i SARIMA (Seasonal ARIMA). Modele te są popularne w prognozowaniu zmiennych ekonomicznych, w tym inflacji, ponieważ pozwalają na uwzględnienie sezonowych fluktuacji cen oraz innych cyklicznych zmian w gospodarce.
Model ARIMA uwzględnia historyczne dane o inflacji, analizując zarówno autoregresję, jak i średnią ruchomą. Natomiast SARIMA dodaje do tego sezonowy komponent, co sprawia, że model jest w stanie przewidzieć zmiany w okresach sezonowych, które mogą mieć wpływ na inflację w konkretnych miesiącach (np. wzrosty cen w okresie świątecznym czy letnim).
4. Prognoza inflacji na 3, 6 i 12 miesięcy
Na podstawie analizy regresji liniowej i modeli szeregów czasowych, możemy teraz przedstawić prognozy inflacji na najbliższe miesiące. Pamiętajmy jednak, że prognozy te bazują na założeniu, że dotychczasowy trend utrzyma się, a czynniki zewnętrzne nie będą miały znaczącego wpływu na gospodarkę. Oczywiście, zmiany w polityce monetarnej, kryzysy gospodarcze czy zmiany cen surowców mogą wpłynąć na dokładność tych prognoz.
1. Prognoza na 3 miesiące (kwiecień – czerwiec 2025)
Biorąc pod uwagę średni miesięczny spadek inflacji o 0,1-0,2%, prognoza na kolejne trzy miesiące wskazuje, że inflacja w Polsce może wynieść od 4,0% do 4,2% w maju i czerwcu 2025 roku. To wciąż stosunkowo wysoki poziom, ale spadek o kilka punktów procentowych w stosunku do pierwszej połowy 2024 roku będzie stanowił pozytywny sygnał.
2. Prognoza na 6 miesięcy (lipiec – wrzesień 2025)
Jeśli trend spadkowy się utrzyma, inflacja może wynieść od 3,6% do 3,8% w okresie lipiec-wrzesień 2025. To znacząca poprawa w porównaniu do obecnej sytuacji, ale wciąż daleko od idealnego poziomu inflacji, który wynosi około 2-3% – uważanego za optymalny dla stabilności gospodarki.
3. Prognoza na 12 miesięcy (październik 2025)
Na dłuższą metę, prognoza na 12 miesięcy sugeruje, że inflacja w Polsce może spaść do poziomu 3,0–3,5% w październiku 2025 roku. To już znacząca poprawa, która w dłuższym okresie może prowadzić do większej stabilności cenowej i lepszej sytuacji finansowej gospodarstw domowych.
5. Czynniki zewnętrzne, które mogą wpłynąć na prognozy
Oczywiście, prognozy te są obarczone pewnym ryzykiem. Czynniki takie jak:
Polityka monetarna Narodowego Banku Polskiego (np. zmiany stóp procentowych)
Zmiany w cenach surowców (ropa, gaz)
Kryzysy gospodarcze (np. globalna recesja, zmiany polityczne w Europie)
mogą mieć poważny wpływ na kształtowanie się inflacji, zarówno w krótkim, jak i długim okresie.
Podsumowanie: Prognozy inflacji a cyfrowe modele
Sztuczna inteligencja i modele matematyczne dają nam coraz dokładniejsze narzędzia do przewidywania zmian inflacji w Polsce. Choć prognozy te bazują na dotychczasowych trendach, warto pamiętać, że przyszłość nigdy nie jest w pełni przewidywalna. Sztuczna inteligencja może jednak wskazać ogólny kierunek zmian, a także pomóc w podejmowaniu decyzji gospodarczych na poziomie indywidualnym i rządowym.
W kolejnych odcinkach przyjrzymy się, jak te same narzędzia wykorzystywane są do prognozowania wyników sportowych oraz analizowania gier liczbowych, a także zastanowimy się, jakie wyzwania stoją przed prognozami sztucznej inteligencji w różnych dziedzinach.
Czy zgadzasz się z prognozami przedstawionymi w tym odcinku? Jakie Twoje przewidywania na przyszłość związane z inflacją?